Avansert søk

Eitt treff

Bokmålsordboka

Nynorskordboka 44 oppslagsord

gild

adjektiv

Opphav

norrønt gildr ‘fullgod, som det må betalast for’; samanheng med gjalda ‘betale’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gild mynt;
    • gild vekt
  2. Døme
    • gild hest;
    • gild gard;
    • gild kar;
    • gild jente;
    • gilde klede;
    • gilde fargar
  3. Døme
    • vere gild med nokon;
    • vere gild mot nokon;
    • ver gild og ikkje sei det!
  4. Døme
    • gild fest;
    • gild kveld
    • brukt som adverb
      • ha det gildt
  5. Døme
    • bli gild av noko;
    • vere gild av nokon

gilde 2

gilda

verb

Opphav

av gild

Tyding og bruk

  1. gjere gyldig, godkjenne
    Døme
    • gilde framlegget

Faste uttrykk

  • gilde seg
    glede seg; briske seg, hovere

briken

adjektiv

Opphav

samanheng med brikje

Tyding og bruk

  1. Døme
    • brikne fargar
  2. Døme
    • byrg og briken

oversleg

adjektiv

Opphav

samanheng med over

Tyding og bruk

  1. brukt som adverb: særs godt;
    Døme
    • det gjekk reint oversleg
  2. brukt som forsterkande adverb: ovande
    Døme
    • oksen var oversleg stor

prektig

adjektiv

Opphav

av lågtysk pracht ‘prakt’; jamfør prakt

Tyding og bruk

  1. praktfull, staseleg, storarta
    Døme
    • ein prektig seremoni
  2. framifrå, gild, ypparleg
    Døme
    • ein prektig ungdom
  3. brukt ironisk: uklanderleg, lytelaus
    Døme
    • kva er du så prektig for?

ovgild

adjektiv

Tyding og bruk

særs gild;
uvanleg dugande
Døme
  • ei ovgild jente

gjæv 2

adjektiv

Opphav

norrønt gæfr; av gje

Tyding og bruk

høgt vørd;
Døme
  • gjæv og gild;
  • gjæve folk;
  • gjæve saker;
  • ein gjæv fangst;
  • eit gjævt arbeid;
  • det er så gjævt mellom dei;
  • at det skal vere så gjævt å bu der!
  • den største og gjævaste garden

hæv

adjektiv

Opphav

norrønt hæfr; jamfør ha (2

Tyding og bruk

  1. gild, gjæv, framifrå god
    Døme
    • ein hæv gard;
    • det er så hævt mellom dei
  2. dugande, flink
    Døme
    • ein hæv kar;
    • du er hæv som har gått så langt

gosse

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør svensk gosse ‘gut’

Tyding og bruk

ung mann;
gild kar

allgild

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld allment;
jamfør gild (1)
Døme
  • ei allgild fornuft;
  • allgild kunnskap